سوالات و پاسخ تشریحی کنکور تجربی 1401- زیست شناسی
پاسخ تشریحی زیست کنکور ۱۴۰۱
تحلیل کلی، کوتاه و مفید زیست‌شناسی کنکور 1401
سوالات زیست شناسی کنکور 1401 در سطح سوالات کنکور 1400 بوده و پاسخ دادن به این سوال ها سخت نبود. فقط همانند سال گذشته سوال ها به صورت سلیقه ای طراحی شده بود و نوآوری و خلاقیت جدیدی در طرح سوالات کنکور امسال نسبت به سال گذشته مشاهده نشد و داوطلبان با تمرین و حل سوالات درس زیست شناسی کنکور ۱۴۰۰ می توانستند به تسلط کافی برای حل سوالات امسال دست یابند.
از لحاظ آماری 30 سوال حاوی نکاتی از تصاویر کتاب های درسی بودند که با مقایسه سوالات سال های گذشته ( 27 سوال در سال 1400 ، 17 سوال در سال 1399 از تصاویر کتاب مطرح شده بودند) می توان به اهمیت تصاویر و نکته های موجود در شکل ها پی برد. در مجموعه فیلم های آموزش زیست شناسی فیبوکا، تمام تصاویر به همراه توضیحات و نکات تکمیلی با بالاترین کیفیت گردآوری و آموزش داده شده اند.
چند نکته در خصوص پاسخ تشریحی زیست کنکور ۱۴۰۱:
- ۲۵ سوال حاوی قید بودند ، بنابراین استفاده از کتابهای قیدنامه به شدت توصیه می شود.
- ۱۳ سوال چند موردی بود.
- ۱۲ سوال داری جای خالی بودند.
- 14 سوال از بدن انسان طراحی شده بود.
- 5 سوال از زیست جانورانی انتخاب شده بود.
- 12 سوال از فصول پنجم و ششم دوازدهم (همیشه ۸ سوال مطرح می شد پس بیشترین مقدار افزایش)
- 7 سوال از زیست گیاهی ( 10 سوال در کنکور 1400و 8 سوال در کنکور 1398ز زیست گیاهی مطرح شده بود)
- 5 سوال مفهومی و زیبا از زیست ژنتیک مطرح شده بود.
- 23 سوال از آموزش زیست دوازدهم
- 14 سوال از آموزش زیست یازدهم
- 13 سوال از آموزش زیست دهم
پاسخ نامه تشریحی زیست
1) دو رشتۀ تشکیل دهندۀ طناب عصبی آن در نقاطی به هم اتصال دارند.
2) سامانۀ دفعی آن، از طریق منفذی مستقیماً به محیط بیرون باز و دفع از طریق آن انجام میشود.
3) به واسطۀ مایعی که در هر انشعاب ساختار تنفسی آن موجود است، تبادلات گازی ممکن می‌گردد.
4) گرۀ عصبی هر بند آن، دارای اعصابی است که به طرف اندام‌های حرکتی و اندام‌های داخلی ادامه می‌یابد.
گزینه درست : گزینه 1
سوال به صورت غیر مستقیم به زنبور اشاره دارد که در واقع با حفاظت از فرزندان ملکه بتواند ژن های خود را توسط ملکه به نسل بعد منتقل نمایند در واقع خودش در انتقال ژن ها نقشی ندارد ولی میتواند با حمایت و حفاظت از فرزندان ملکه بخشی از ژن های خود را به نسل بعد منتقل نماید و می دانیم که زنبور جز خانواده حشرات محسوب می شود.
تحلیل گزینه درست: می دانیم که حشرات طناب عصبی شکمی دارند و در کتاب زیست شناسی ۲ فصل ۱ صفحه آخر که تصویر ملخ قرار دارد مشاهده می شود که در سطح شکمی این حشره دو رشته مجزا وجود دارد که در بعضی نقاط هم با یکدیگر دارای اتصال هستند.
تحلیل سایر گزینه ها :
2. می دانیم که در حشرات سامانه دفعی لوله های مالپیگی هستند که در گفتار ۳ در فصل ۵ زیست شناسی ۱ مشاهده میکنیم و می دانیم که این سامانه دفعی مستقیما با محیط بیرون ارتباط ندارد بلکه محتویات آن به روده و راست روده جانورمنتقل می شود و از آن جا دفع صورت می گیرد و لوله های مالپیگی به طور مستقیم با محیط بیرون ارتباطی ندارند ( گزینه نادرست )
3. در فصل تنفس در رابطه با سیستم تنفسی نایدیسی که در حشرات وجود دارد مطالعه میکنیم که درانتهای انشعابات پایانی نایدیس های حشرات مایعی وجود دارد که کار تبادل گاز های تنفسی با سلول هارا انجام می دهد و این مطلب که در هر انشعاب آنها این مایع وجود دارد مطلبی نادرست است بلکه در انشعابات پایانی که با سلول ها مرتبط هستند این مایع وجود دارد و امر تبادل ممکن می شود ( گزینه نادرست )
4. در فصل اول زیست یازدهم در گفتار سوم در شکل کتاب این موضوع قابل مشاهده است که فقط تعدادی از گره های موجود در بخش های نزدیک به سر حشره با اندام های حرکتی حشره مرتبط هستند و آن دسته از گره هایی که در بخش های انتهایی بدن جانور قرار گرفته اند فقط به اندام های داخلی جاندار می توانند عصب دهی کنند ( گزینه نادرست )
1) بعضی از یاخته‌های عصبی که جسم یاخته‌ای آنها در مادۀ خاکستری قرار دارد، با یاخته‌های عصبی حسی، همایه (سیناپس) برقرار میکنند.
2) بعضی از یاخته‌های عصبی که به عصب نخاعی تعلق دارند، با یاخته‌های استوانه‌ایِ چند هسته‌ای، ارتباط ویژه‌ای برقرار میکنند.
3) هر یاختۀ عصبی که با عضلۀ ناحیۀ بازو همایه (سیناپس) برقرار میکند، تغییری در پتانسیل الکتریکی آن رخ داده است.
4) هر یاختۀ عصبی که پیام گیرندۀ درد را منتقل میکند، به بخش حرکتیِ دستگاه عصبی محیطی اختصاص دارد.
گزینه درست :گزینه 4
به این نکته دقت کنید که گفته است “بخش حرکتی دستگاه عصبی محیطی” درحالیکه ما میدانیم که این قسمت گزینه اشتباه است و در واقع به بخش حسی دستگاه عصبی محیطی اختصاص داره نه بخش حرکتی آن. شما میدانید یاخته‌های عصبی حسی به کمک دندریت های خودشان پیام عصبی را از گیرنده درد میگیرند و منتقل میکنند و این قسمت حرکتی محسوب نمی‌شه بلکه بخش حسی دستگاه عصبی محیطی است، پس این گزینه نادرست است و پاسخ سوال میباشد.
تحلیل سایر گزینه ها :
1. جسم سلولی نورون‌های رابط و نورون های حرکتی در ماده‌ی خاکستری نخاع قرار داشته و فقط نورون‌های حسی بودند که جسم یاخته ایشان در خارج از نخاع و در ریشه پشتی قرار داشت.
2. عصب نخاعی از دندریت نورون‌های حسی و همچنین آکسون نورون‌های حرکتی با یکدیگر تشکیل‌شده است، یک عصب مختلط محسوب میشود و آکسون نورون‌های حرکتی نیز با ماهیچه اسکلتی جلوی بازو و پشت بازو سیناپس ایجاد میکند که اینها یاخته‌های چندهسته‌ای محسوب میشوند درواقع مخطط هستند، استوانه‌ای شکل اند و در واقع اعصاب حرکتی آن ها را وادار به انقباض میکنند و این نکته را فراموش نکنیم که ارتباط عصب به عضله از طریق انتقال‌دهنده عصبی استیل‌کلین ممکن میشود.
3. نورون‌های حرکتی که با ماهیچه دوسر بازو سیناپس تشکیل می‌دهند درواقع خودشان تحریک شده‌اند، پس در آنها پتانسیل عمل ایجاد شده و درنتیجه نورون‌های حرکتی که با ماهیچه سه سر بازو سیناپس تشکیل می‌دهند مهار شده‌اند چرا که ما میدانیم یکی از اینها باید تحریکی باشه و دیگری مهاری باشد درنتیجه در هر دو نورون تغییری در پتانسیل الکتریکی غشا ایجاد شده ، پس در یکی تحریک و در دیگری مهار صورت گرفته.
خب همونطور که ملاحظه می‌کنید، طراح کنکور به شکل ها علاقه‌مندتر شده و نکات ریز شکل ها رو مد نظر قرار داده. در ادامه سوالات نیز، همین قانون برقراره. پس شکل ها رو دریاب! از هیچ شکلی نگذریااااا! ممکنه به قیمت از دست دادن یک تست کنکور تموم بشه! سعی کن خودت نکات شکل ها رو دربیاری! خودت رو جای طراح کنکور قرار بده. اگه تو طراح بودی، چه نکته ای رو به عنوان سوال به سازمان سنجش میدادی که تا حالا به فکر کسی نرسیده؟
1) برخلاف – برای انتخاب شدن رقابت میکند.
2) برخلاف – در موفقیت تولید مثلی نقش مؤثری دارد.
3) همانند – برای جلب جفت ویژگی‌های ظاهری خاصی پیدا میکند.
4) همانند – نسبت به جانور ماده، هزینۀ کمتری در تولیدمثل می‌پردازد.
گزینه درست : گزینه 1
سبک طراحی تست: مقایسه ای و کاربرد قیدهای برخلاف و همانند که از سبک های بسیار رایج در کنکور سراسری به شمار می روند.
طبق ص ۱۱۶ متن کتاب درسی می دانیم که انتخاب جفت توسط طاووس ماده صورت می گیرد. بنابراین؛ طاووس های نر برای انتخاب شدن توسط طاووس های ماده با یکدیگر رقابت می کنند و برخی ویژگی های ظاهری آنان مانند دم زینتی،به عنوان صفت ثانویه ی جنسی در جلب کردن توجه طاووس های ماده به آنان نقش بسزایی دارد.
اما در جیرجیرک ها برخلاف طاووس ها،جنس نر انتخاب جفت را انجام می دهد.این نوع جیرجیرک دارای کیسه ای در انتهای بدن خود با محتویات مواد مغذی و زامه هایش می باشد و دنبال انتخاب ماده هایی است که بزرگتر باشند تا با داشتن تخمک های بیشتر، موفقیت زادآوری های جیرجیرک نر را تامین کنند.
تحلیل سایر گزینه ها :
2. طاووس نر در زمینه با موفقیت تولید مثلی نقش چندان موثری ندارد.
زمینه هایی که طاووس نر در ان ها نقظ موثری دارد:
نگهداری از قلمرو، منابع غذایی، محل لانه و پناهگاه ایمن از شکارچی ها
3. جیرجیرک نر برای جلب جفت هیچ ویژگی ظاهری خاصی پیدا نمی کند و تنها مواد لازم را در کیسه ی انتهایی بدن خود،ذخیره می کند. (اگر قید این گزینه، برخلاف می بود درست بود)
4. جیرجیرک نر نسبت به جیرجیرک ماده هزینه ی بیشتری را در تولیدمثل می پردازد و فراهم کننده ی مواد غذایی لازم برای رشد جیرجیرک های زاده شده را،جیرجیرک نر مهیا می کند.
• دختری مقاوم نسبت به بیماری مالاریا
• دختری در معرض خطر ابتلا به بیماری مالاریا
• پسری کاملاً سالم با ژن نمودی (ژنوتیپی) شبیه به ژن نمود مادر
• پسری دارای گویچه‌های داسی‌شکل با ژن نمودی (ژنوتیپی) متفاوت از ژن نمود پدر
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه 3 (فقط مورد ج نادرست است)
این سوال جالب از فصل چهارم، گفتار دوم طرح شده است و با ژنتیک فصل سوم هم ترکیب شده.
درصورتی که گویچه‌های قرمز پدر و مادر خانواده فقط در مقدار کم اکسیژن محیط داسی شکل شوند در یک منطقه مالاریا خیز تولد چند مورد از فرزندان در این خانواده ممکن است؟
این نشان میدهد ک والدین ناقل بوده اند یعنی HbA HbS هستند و درواقع این افراد میتوانند شرایطی را در فرزندان به وجود بیاورند که در گزینه ها اشارات جالبی داشته است:
تحلیل تمام گزینه ها :
1. دختری مقاوم نسبت ب مالاریا آیا تولدش ممکن هست یا خیر ؟ بله ممکن هست دختر میتواند HbA یا HbS باشد که مقاوم به بمیاری مالاریا هست. فرزند اگر HbA HbA باشد نسبت ب مالاریا مقاوم نیست اما اگر HbA HbS باشد که احتمال تولد چنین فرزندی ۵۰ درصد هست در واقع نسبت ب بمیاری مالاریا میتواند مقاوم باشد. پس مورد اول صحیح است
2. دختری در معرض خطر ابتلا به بیماری مالاریا؟ بله امکان تولد چنین فرزندی وجود دارد و ژنوتیپ این فرد HbA HbA هست و احتمال تولد چنین فرزندی یک چهارم یا ۲۵ درصد هست. (درست)
3. پسر کاملا سالم ژنوتیپ HbA HbA دارد اما طبق صورت سوال پدر و مادر ناقل یا ناخالص هستند یعنی HbA HbS هستند. (پس این مورد اشتباهه).
4. پسری دارای گویچه های داسی شکل با ژنوتیپ یا ژن نمودی متفاوت از ژن نمود پدر؟
این مورد هم صحیح است؛ این فرزند میشود HbS HbS که گویچه های داسی شکل دارد و با پدر که HbA HbS هست و نا خالص و ناقل محسوب میشود در واقع ژنوتیپ متفاوت دارد
1) ششمین – جمعیت‌های گوناگون با یکدیگر تعامل دارند.
2) هشتمین – سازوکارهایی میتواند باعث بروز گونه‌زایی شود.
3) نهمین – از اجتماع همۀ زیست‌بوم‌های زمین، زیست‌کره به‌وجود می‌آید.
4) هفتمین – به‌دنبال تأثیر عوامل زنده و غیرزنده محیط بر یکدیگر، بوم‌سازگان شکل میگیرد.
گزینه درست : گزینه 2
در این سوال به عدد اشاره شده است.
✅ از شکلی که در فصل اول زیست شناسی ۱ وجود دارد این موضوع استنباط می شود که طرح سوال از سطوح سازمان یابی حیات مورد توجه طراح واقع شده است و این موضوع برای داوطلبان عزیز معمولا دور از انتظار است. درحالیکه طراح به تمامی موضوعات کتاب توجه دارد و یک سوال ترکیبی بسیار زیبا مطرح کرده است که این ترکیب مربوط به فصل اول زیست شناسی ۱ و فصل چهارم زیست شناسی ۳ است .
هشتمین سطح حیات بوم سازگان است که از چندین جمعیت و هم چنین چندین گونه تشکیل شده است پس درواقع سازوکارهایی می تواند باعث گونه زایی شود.
تحلیل سایر گزینه ها :
1. ششمین سطح از سطوح سازمان یابی حیات جمعیت می باشد که حاوی یک جمعیت می باشد نه کلمه جمعیت ها که در این گزینه مطرح شده است ( گزینه نادرست است )
3. مربوط به زیست کره می باشد ولی در واقع نهمین سطح حیات زیست بوم می باشد.
4. هفتمین سطح حیات مربوط به اجتماع می باشد که در واقع فاقد عوامل غیر زنده می باشد و این گزینه هم به نادرستی بیان شده است.
بریم ببینیم طراح گیاهخوار کنکور چه برایمان طرح کرده !!!!
1) بقا به زمین ساقه- سامانه‌ای برای ترابری مواد
2) گرده‌افشانی به حشرات- در تشکیل برگ‌های رویانی نقش
3) تکثیر به یاختۀ دوهسته‌ای- یاخته‌های مرده و دوکی‌شکل و دراز
4) تولیدمثل به یاخته‌های جنسی شناگر- به تعداد برچه‌ها در داخل تخمدان، فضا
گزینه درست : گزینه 4
ما در زمینه با تولیدمثل نهان دانگان می دانیم که یاخته های موثر در تولیدمثل (اسپرم، دوهسته ای و تخم زا) هیچکدام یاخته های شناگر به شمار نمی روند.یاخته های شناگر را تنها در خانواده ی خزه ها و سرخس ها مشاهده می کنیم.
فراتر از کتاب درسی و از مباحث نظام قدیم👈 این یاخته های شناگر در حقیقت اسپرم های واجد تاژکی هستند که به کمک تاژک های خود شنا می کنند.
قسمت دوم گزینه که از برچه ها و تخمدان صحبت کرده مربوط به نهان دانگان است و ما در خزه ها و سرخس ها این موارد را مشاهده نمی کنیم.
تحلیل سایر گزینه ها :
1. در کتاب درسی به زمین ساقه در زمینه با گیاه زنبق اشاره شده است و گیاه زنبق به عنوان یک نهان دانه دارای سامانه ای برای ترابری مواد تحت عنوان سامانه ی آوندی(آوند های چوبی جا به جا کننده ی شیره ی خام،آوندهای آبکشی جا به جا کننده ی شیره ی پرورده) دارد.
2. گرده افشانی مربوط به گیاهان نهان دانه(گیاهان گلدار) است که این گیاهان به دو دسته ی تک لپه ای و دولپه ای تقسیم می شوند و ما در دولپه ای ها برگ های رویانی(دو برگ رویانی) را مشاهده می کنیم.در تک لپه ای،یک لپه یا همان برگ رویانی(نه برگ ها) را مشاهده می کنیم.صورت گزینه چونکه واژه ی برگ ها را استفاده کرده صرفا به دولپه ای ها اشاره دارد که بهتر بود این گونه ذکر می شد(برگ یا برگ های رویانی).
3. یاخته های دوهسته ای هم باز اشاره به نهان دانگان دارد.یاخته ی دوهسته ای پس از لقاح با اسپرم، تخم ضمیمه(n3) را به وجود می آورد.از آنجا که نهان دانگان هم دارای تراکئید یا همان نایدیس و عناصر آوندی هستند و این گزینه هم با توصیف”یاخته های مرده و دوکی شکل و دراز” اشاره به نایدیس ها دارد.
1) هموگلوبین، رشتۀ پلی‌پپتیدی ساختار فشرده و نامتقارنی به خود میگیرد.
2) هموگلوبین، زنجیره‌های پلی‌پپتیدی یکسان در کنار یکدیگر قرار میگیرند.
3) میوگلوبین، همۀ گروه‌های R آمینواسیدهای آب‌گریز در بخش بیرونی ساختار قرار میگیرند.
4) میوگلوبین، با شکسته‌شدن هر نوع پیوند شیمیایی، همۀ سطوح ساختاری پروتئین تغییر می‌یابد.
گزینه درست : گزینه 1
✅ این سوال به صورت ترکیبی از گفتار سوم فصل اول دوازدهم و از مولکول انسولین در گفتار سوم فصل هفتم طرح شده است.
تحلیل تمام گزینه ها :
1. در واقع مولکول انسولین سه زنجیره دارد. زنجیره ی C,B,Aپس مولکول متقارنی نیست و نامتقارن است. ساختار فشرده دارد یعنی دارای ساختار سوم است. هموگلوبین دارای ساختار چهارم است. دارای چهار رشته پلی پپتیدی است: دو رشته الفا ودو رشته بتا ؛ پس نامتقارن است و ساختاری فشرده دارد.
2. زنجیره پلی پپتیدی که چهار زنجیره هستند یکسان نیستند ودو رشته الفا ودورشته بتا دارد نه اینکه همه زنجیره ها یکسان باشند.
3. در واقع این امینو اسیدهای ابگریز از اب فرار میکنند ودربخش درونی قرار می گیرند نه دربخش بیرونی.
4. برای مثال اگر درساختار سوم پیوند های هیدروژنی به هم بریزد یا درساختار چهارم پیوند های یونی به هم بریزد روی ساختار اول که پیوند کووالان وپیوند پپتیدی است اثری نمی گذارد.
• همۀ کیسه‌های هوادار جلویی همانند اغلب کیسه‌های هوادار عقبی، به‌صورت جفت وجود دارند.
• همۀ کیسه‌های هوادار عقبی همانند همۀ کیسه‌های هوادار جلویی، به تبادل گازهای تنفسی کمک میکنند.
• همۀ کیسه‌های هوادار عقبی همانند اغلب کیسه‌های هوادار جلویی، در محل دو شاخه‌شدن نای قرار دارند.
• همۀ کیسه‌های هوادار جلویی همانند همۀ کیسه‌های هوادار عقبی، در پی حرکات میان‌بند (دیافراگم) تغییر حجم می‌دهند.
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه 1 (فقط مورد دوم درسته)
تحلیل تمام گزینه ها :
مورد اول: همه کیسه های هوادار جلویی همانند اغلب کیسه های هوادار عقبی به صورت جفت وجود دارد ؟ این گزینه اشتباه هست در واقع یکی از کیسه های هوادار جلویی تکی هست و جفت نیست .
مورد دوم: کار کیسه های هوادار بالا بردن کارایی تنفس از طریق کمک به تبادل است؛ ولی میدانیم که خودشان در تبادل گازهای تنفسی به صورت مستقیم نقشی ندارند؛ فقط به تبادل گازهای تنفسی کمک میکنند.
مورد سوم: این سوال از شکل کتاب درسی بیرون آمده. طبق شکل، کیسه های هوادار عقبی در کنار دوشاخه شدن نای در مجاورت محل دوشاخه شدن نای قرار گرفتند.
مورد چهارم: این گزینه در کتاب درسی نظام جدید وجود ندارد و از مطالب کتاب درسی نظام قدیم آورده شده. متاسفانه این یکی از مواردی است که به صورت سلیقه ای طرح شده. میدانیم ک دیافراگم در پستانداران وجود دارد و در پرندگان دیافراگم وجود ندارد.
1) انشعابات حفرۀ گوارشی به تمام نواحی بدن نفوذ میکند.
2) نوعی سازوکار تهویه‌ای، تبادلات گازی را ممکن می‌سازد.
3) مواد دفعی نیتروژن‌دار از طریق عضو ویژه تنفسی دفع میشود.
4) رشته‌های عصبی با یاخته‌های مژک‌دار خط جانبی تماس دارند.
گزینه درست : گزینه 3
صورت سوال به سخت پوستان اشاره دارد. می دانیم که در سخت پوستان آبشش ها به نواحی خاصی از بدن محدود شده اند و مواد دفعی نیتروژن دار از طریق عضو ویژه تنفسی یعنی از طریق آبشش‌ها دفع می شوند.
تحلیل سایر گزینه ها :
1. جمله انشعابات حفره گوارشی به تمامی نواحی بدن نفوذ می کند به صورت غیر مستقیم به حفره گوارشی اشاره دارد که در واقع در مرجانیان و کرم پهن پلاناریا دیده می شود که این دو جاندار سامانه اختصاصی برای تبادل گازهای تنفسی ندارند.
۲. به تهویه اشاره کرده است که تهویه در رابطه با موجودات ساکن خشکی صدق می کند و در رابطه با موجوداتی که واجد آبشش هستند صدق نمی کند.
۴. این جمله که رشته های عصبی با یاخته های مژک دار خط جانبی در تماس هستند در رابطه با ماهی ها صدق می کند و اصلا ارتباطی به سخت پوستان ندارد.
1) AA , AB 2) AB , AA 3) AB , AB 4) BB , AA
گزینه درست : گزینه 1
خب اگه دقت کرده باشید درون دانه آندوسپرم ABB است و میدانیم که آندوسپرم از لقاح اسپرم و سلول دو هسته‌ای به وجود می‌آید. بنابراین در این‌جا A دارای ژنتیک اسپرم و BB دارای ژنتیک سلول دو هسته‌ای است. وقتی BBسلول دو هسته‌ای باشد پس تخم زا Bبوده است؛ بنابراین یاخته خورش به‌وجودآورنده‌ی آن دارای ژنوتیپ B بوده. پس یاخته بافت خورش نمیتواند ژنوتیپ A را داشته باشد. اگر به گزینه یک دقت کنید هر دو گزینه AA نوشته است پس این گزینه نادرست است؛ البته دقت داشته باشید بافت خورش می‌توانست ژنوتیپ AB هم داشته باشد که در گزینه‌های دو و سه به آن اشاره‌ای شده؛ می تواند AوB هم‌زمان داشته باشد یا دوتا B داشته باشد، ولی قطعا دوتا A نخواهد داشت. اگر قطعا دوتا A می‌داشت پس درون دانه سلول دو هسته آن BB نمی‌شد.
1) هر گیرندۀ- میتواند در پی لرزش دریچۀ بیضی تحریک شود.
2) هر گیرندۀ- در ارسال پیام عصبی به سمت بخش اصلی مغز دخالت دارد.
3) فقط بعضی از گیرنده‌های- نوعی گیرندۀ حسِ وضعیت محسوب میشوند.
4) فقط بعضی از گیرنده‌های- به‌دنبال حرکتِ مایع درون مجرای شنوایی تحریک میشوند.
گزینه درست : گزینه 2
در انسان سالم هرگیرنده حسی موجود در گوش درونی، گیرنده های حس شنوایی و حس تعادل هستند. در این گیرنده ها پس از به وجود آمدن پیام عصبی ، پیام عصبی توسط عصب گوش به صورت پیام حسی به مغز منتقل می شود . مغز شامل سه بخش می باشد : نیمکره های مخ ، ساقه مغز و مخچه که پیام مربوط به حس تعادل به مخچه ارسال می شود و پیام های مربوط به شنوایی به نیمکره های مخ، لب گیجگاهی ارسال می شوند.
تحلیل سایر گزینه ها :
1. فقط می تواند مربوط به گیرنده شنوایی باشد و در رابطه با گیرنده های حس تعادل صدق نمی کند زیرا دریچه بیضی ارتباطی با بخش تعادلی ندارد.
۳. توجه داشته باشید که در گوش درونی هیچ گونه گیرنده حس وضعیت وجود ندارد.
۴. می دانیم درون مجرای شنوایی که مربوط به گوش بیرونی می باشد؛ یعنی خارج پرده صماخ به سمت بیرون هیچ گونه مایعی وجود ندارد.
- LH- پیشین
- T4- پیشین
- پاراتیروئیدی-پسین
- قشر غدۀ فوق کلیه- پسین
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه 4
تحلیل تمام گزینه ها :
1. تخمدان میتواند تحت تاثیر LH قرار بگیرد. همچنین میتواند مستقیماً تحت تأثیر FSH (نوعی هورمون خارج شده از بخش پیشین هیپوفیز) نیز باشد.
2. استخوان میتواند تحت تأثیر T4 باشد. این اندام میتواند تحت تأثیر هورمون رشد (نوعی هورمون خارج شده از بخش پیشین هیپوفیز) نیز باشد.
3. کلیه میتواند تحت تأثیر هورمون پاراتیروئید قرار گرفته و بازجذب ادراری کلسیم را افزایش دهد. این اندام میتواند تحت تأثیر هورمون ضد ادراری (نوعی هورمون خارج شده از بخش پسین هیپوفیز) قرار گیرد.
4. کلیه میتواند تحت تأثیر هورمون آلدوسترون (مترشحه از قشر فوق کلیه) قرار گیرد. این اندام میتواند تحت تأثیر هورمون ضد ادراری (نوعی هورمون خارج شده از بخش پسین هیپوفیز) نیز باشد.
✅ تست زیبایی بود 😉
1) دسته تارهای تخصص‌یافتۀ دهلیزی، ابتدا در سراسر دیوارۀ دهلیز گسترش می‌یابد.
2) جریان الکتریکی از طریق سه مسیر بین گرهی، به گرنه دهلیزی بطنی منتقل میشود.
3) دسته تارهای ماهیچه‌ای تخصص یافته، پس از گره دهلیزی بطنی به دو شاخه تقسیم میشود.
4) جریان الکتریکی توسط یک دسته تار عضلانی تخصص‌یافته از گره سینوسی دهلیزی به دهلیز چپ هدایت میشود.
گزینه درست : گزینه 1
این سوال به صورت کامل از شکلی که در مورد بافت گرهی در کتاب آمده طرح شده.
نادرستی گزینه 1: فراموش نکنیم که دسته تار هایی که بین دو گره قرار دارند، گره اول را به گره دوم متصل میکنند سپس در دیواره دهلیزها گسترش پیدا میکنند، از همان ابتدا در دیواره دهلیز گسترش پیدا نمی‌کنند، بلکه گره اول و دوم را به‌هم متصل میکنند.
تحلیل سایر گزینه ها :
2. گره اول زیر منفذ بزرگ‌سیاهرگ زبرین در دیواره پشتی دهلیز راست از طریق سه مسیر بین گرهی به گره دوم که آن هم در دیواره پشتی دهلیز راست است متصل میشود.
3. دسته تار های شبکه هادی بعد از گیره دوم یا گره دهلیزی بطنی دو شاخ میشوند و در دیواره بین دو بطن به سمت پایین بطن انشعاب پیدا میکنند.
4. میدانیم که یک دسته تار عضلانی از گره اول یا سینوسی_دهلیزی وارد بطن چپ میشود.
1) مانع رویش دانه و رشد جوانه‌ها در شرایط نامساعد محیط میشود.
2) همواره مانع تبدیل مریستم رویشی به مریستم زایشی ساقه میشود.
3) میتواند تولید نوعی هورمون بازدارنده را در جوانه‌های جانبی ساقه تحریک کند.
4) همواره در مقادیر زیاد و در حضور مقادیر اندکی از نوعی هورمون محرک رشد، باعث ساقه‌زایی میشود.
گزینه درست : گزینه 3
منظور صورت سوال، هورمون اکسین است. اکسین در فرایند چیرگی راسی باعث تولید هورمون اتیلن در جوانه‌های جانبی در ساقه میشود و از رشد آنها ممانعت میکند. این مورد در کنکور سال گذشته هم مطرح شده بود.
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه 1: این گزینه به هورمون آبسیزیک اسید اشاره میکند که هورمون خفتگی دانه ها و جوانه هاست.
گزینه 2: درواقع هیچ هورمونی نداریم که بتواند این کار را انجام دهد! چیزی که معمولا ممانعت انجام میدهد بازدارنده های رشد مثل اتیلن و ابسیزیک هستند ولی نقش آنها همواره نیست.
گزینه 4: منظور سیتوکینین است.
1) توسط بالاترین بخشِ ساقۀ مغز تنظیم میشود.
2) همواره تحت‌تأثیر یک محرک طبیعی تحریک میشود.
3) ابتدا از طریق مجرای بزاقی به زیر زبان تخلیه میشود.
4) توسط مجرایی در نزدیکی دندانهای فک بالا خارج میشود.
گزینه درست : گزینه 4
تحلیل تمام گزینه ها :
1. بالاترین بخش ساقه مغز مغز میانی میباشد در صورتیکه تحریک ترشحات بزاق مربوط به پل مغزی میباشد.
2. بزاق به طور مداوم از غددبزاقی به مقدار کمی ترشح میشود و محرک طبیعی ترشح بزاق را بیشتر میکند پس همواره تحت تاثیر محرک طبیعی ترشح میشود.
3. این گزینه مربوط به غدد زیر زبانی میباشد
4. بزرگترین غدد بزاقی انسان غده بناگوش هستند ویک جفت هستند که در کناره های گوش قرار دارند و بیشتر ترشحات بزاقی مربوط به این غدد میباشد. این غدد توسط مجرایی در نزدیکی دندانهای فک بالا خارج میشود.
• تشخیص ژن‌های جهش‌یافته در بیماران
• افزایش تمامیل آنزیم برای اتصال به پیش‌ماده
• بررسی دنا (DNA)ی یک جاندار سنگواره‌شده
• افزایش پایداری نوعی محصول ژنی با استفاده از نوعی جهش
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه 4
تحلیل تمام گزینه ها :
مورد اول: متن کتاب: زیست‌فناوری در تشخیص ژن‌های جهش‌یافته در بیماران مستعد به سرطان، استفاده میشود.
مورد دوم: در گفتار دوم فصل،این مورد در رابطه با پلاسمین ذکر شده است که اثر درمانی و در نتیجه سرعت فعالیت آن را با کمک روش های زیست فناوری،افزایش می دهند.(مهندسی پروتئین)
مورد سوم: این مورد هم در کارهای مربوط به زیست فناوری،بسیار معمول بوده و تحقیقاتی در راجع به دنا(DNA)ی فسیل ها توسط این علم صورت گرفته است.
مورد چهارم: در مورد آمیلاز صدق می کند که در آن یک آمینواسید از محصول ژنی که همان پروتئین آمیلاز می باشد را تغییر می دهند تا کارآمدی آن نسبت به پروتئین طبیعی افزایش یابد و در دماهای مختلف قابلیت استفاده داشته باشد.
1) هر زنبور عسل کارگر، با استفاده از فرومون با سایر افراد گروه ارتباط برقرار میکند.
2) فقط بعضی از مورچه‌های برگ‌بُر کارگر، وظیفۀ دفاع از برگ برش‌یافته را برعهده دارند.
3) هر زنبور عسل کارگر، به‌دنبال دو برابر شدن فام‌تن (کروموزوم)های موجود در تخمک ملکه به‌وجود می‌آید.
4) فقط بعضی از مورچه‌های برگ‌بُر کارگر، برگ‌ها را جهت پرورش نوعی محصول زراعی به لانه حمل میکنند.
گزینه درست :گزینه 3
تحلیل سایر گزینه ها :
1 و 2 و4: طبق متن و شکل کتاب درسی درست هستند.
3: زنبور های کارگر که جنسیت ماده دارند وعقیم هستند وحاصل لقاح اسپرم از زنبور نر وتخمک از ماده هستند و حاصل بکرزایی نیستند. دو برابر شدن فام‌تن‌ها در مارها وجود دارد و در زنبور وجود ندارد.
1) پخش کند (2) همانند پخش (۳) اما حاصل فعالیت ریز کیسه (وزیکول) های دو غشای است.
۲) پخش (۳) برخلاف پخش (۱)، به‌طور عمده حاوی ترکیبی است که همانند چسب عمل میکند.
۳) پخش (۳) برخلاف پخش (۱)، غشای ریز کیسه(وزیکول)ها و ترکیبات سلولزی را دریافت کرده است.
۴) پخش (۱) همانند پخش (2)، به طور عمده حاوی مونوساکاریدهای پنج کربنی است که به‌صورت موازی قرارگرفته اند.
گزینه درست : گزینه 2
دقت داشته باشید قسمتی که با شماره 1 نشان داده درواقع دیواره پسین است؛ قسمت 2 دیواره نخستین است و قسمت 3 تیغه میانی است.
گفته شده بخش سه برخلاف بخش یک به‌طور عمده حاوی ترکیبی است که همانند چسب عمل میکند: همان‌طور که گفتیم بخش سه پکتین است و در بخش یک هم در دیواره پسین پکتین وجود ندارد و میدانیم پکتین مانند چسب دوتا سلول مجاور به‌هم را می چسباند پس گزینه کاملاً صحیح است.
تحلیل سایر گزینه ها :
1. هیچکدام از این دو بخش حاصل ریز کیسه های دو غشایی نمی‌باشند. همه ریزکیسه‌ها، تک غشایی هستند و چیزی که در تشکیل دیواره ها توسط ریز کیسه ها نقش دارد تیغه میانی است؛ نه دیواری نخستین و پسین.
3. در این‌جا غشا دیده نمیشود و ترکیبات سلولزی را به این صورت دریافت نمیکند.
4. در دیواره نخستین و پسین، چیزی که به صورت موازی قرار گرفته اند رشته های سلولزی هستند. سلولز پلیمری از گلوکز که مونومرهای پنج کربنه هستند؛ نه شش کربنه.
) در همه گیاهانی که در شدت نور بالا co۲ از دست میدهد، هنگام تجزیه هر ماده آلی،ATPتولید میشود.
۲) در همه گیاهانی که نشاسته را در درون یاخته‌های میانبرگ میسازند. آنزیم تئبیت کننده co۲ جو،به‌هنگام روز فعالیت میکند.
۳) در همه گیاهانی که آنزیم تئبیت کننده co۲ در آنها، نسبت‌به اکسیژن حساسیتی ندارد، مولکول NADPH هنگام روز اکسایش می‌یابد.
۴) در همه گیاهانی که میزان co۲ اما در محل عملکرد آنزیم روبیسکو بالا نگه می‌دارند، هر اسید ۳ کربنی، پس‌از توسیط وی یاخته دیگری منتقل میشود.
گزینه درست : گزینه 3
سوال در رابطه با زیست شناسی ۳ فصل ششم، گفتار سوم میباشد و سوال بسیار جالب مطرح شده است. نکته سوال در کنکورهای سال‌های گذشته نیز مطرح شده است.
گیاهانی که در برابر اکسیژن حساسیتی ندارند گیاهان C4 می باشند که تثبیت CO2 را قبل از یاخته‌های غلاف آوندی، یکبار در یاخته های میانبرگ انجام می دهند و یک سیستم آنزیمی مجزا و متفاوت از روبیسکو دارند. در این گیاهان، مولکول NADPH در طی روز در زمان چرخه کالوین اکسایش پیدا می کند. البته این نکته فراموش نشود که در همه ی گیاهان چرخه کالوین به هنگام روز انجام می شود.
تحلیل سایر گزینه ها :
۱. دقت داشته باشید که تجزیه ترکیبات پلیمری همچون نشاسته هیدرولیز محسوب می شود و در واقع برای تجزیه این ترکیبات ( هیدرولیز ) وجود ATP الزامی و ضروری است.
۲. دقت داشته باشید که در گیاهان CAM نشاسته در برگ دیده می شود ولیکن تثبیت CO2 به هنگام شب صورت می گیرد و به هنگام روز صورت نمی پذیرد
۴. در طی گلیکولیز اسید سه کربنه ای ساخته می شود به نام پیروات که در رابطه با آن صدق نمی کند.
- دراز و فیبری شکل-یاخته‌هایی با دیواره نازک و انعطلاف پذیر نیز دارد.
- با دیواره نخستین ضخیم-به سگ های کوچک و جسته‌ای نیاز دارد.
- نرم آکنه ای(پاراتشیمی)-او در فتوسنتز و ذخیره مواد نقش اصلی را ایفامی‌کند.
- سبزینه (کلروفیل)ابتدا-تواند مستقیماً از انتشار بخار آب به محیط اطراف گیاه معانعتبه عمل آورد.
۱)یک ۲)دو ۳)سه ۴)چهار
گزینه درست : گزینه 1 (فقط مورد اول درست است)
تحلیل تمام گزینه ها :
1. در سامانه بافت زمینه ای و آوندی، فیبر وجود دارد. همچنین در هردو سامانه یاخته پارانشیمی دیده میشود که دیواره نازک وانعطاف پذیر دارند.
2. دیواره نخستین ضخیم در یاخته های کلانشیم دیده میشود و یاخته نگهبان روزنه در دیواره شکمی میباشد. سوال درباره گیاه علفی میباشد. گیاه علفی عدسک ندارد زیرا عدسک در پیراپوست گیاهان چوبی دیده می شود ورشد پسین نیز ندارد.
3. دو سامانه بافت زمینه ای و اوندی یاخته پارانشیمی را میشود مشاهده کرد. سامانه اوندی در فتوسنتز وذخیره مواد نقش ندارند و می تواند در ترابری نقش داشته باشد؛ اما در فتوسنتز و ذخیره مواد نقش اصلی ندارد.
4. در سامانه بافت پوششی وزمینه ای امکان دارد سلول های دارای سبزینه مشاهده شود؛ برای مثال در بافت پوششی نگهبان روزنه وبافت زمینه ای هم سلول های پارانشیم که کلروفیل دارند وکلرانشیم هم نامیده میشوند. گاهی هم کلانشیم فتوسنتز میکند. قسمت دوم فقط سلول های پوششی راشامل میشود.
۱) غده ای – ضربان قلب و فشار خون را افزایش میدهد.
۲) اندامی – آنزیم‌های گوارشی و بیکربات تولید میکند.
۳) اندامی – خط واصل به از بین بردن میکروب‌های بیماری‌زا و یاخته‌های سرطانی کمک میکند.
۴) ماهیچه‌هایی – مواد غذایی بلع شده را به درون بخش کیسه‌ای شکل لوله گاز رشت وارد میکند.
گزینه درست : گزینه 4
ماهیچه‌های مری و بنداره انتهای آن در ورود غذا به معده نقش دارند. کلیه در نزدیکی این ماهیچه‌ها نیست!
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه 1: غده فوق کلیه، روی کلیه یعنی در نزدیکی کلیه قرار دارد و میتواند اپی نفرین و نور اپی نفرین ترشح بکند که در افزایش ضربان قلب و فشار خون نقش دارند.
گزینه 2: کلیه در نزدیکی پانکراس قرار دارد و میتواند بیکربنات و انزیم گوارشی را ترشح کند.
گزینه 3: منظور طحال است و شما میدانید که طحال جز اندام های لنفی است که در از بین بردن میکروب های بیماری زا و یاخته های سرطانی میتواند کمک کننده باشد.
۱) توسط یاخته‌هایی با دومجموعه فام تن فرانسه اثبات کروموزوم) احاطه شده‌اند.
۲) در بخش متورمگل، مراحل تمایز و تکامل خود را آغاز میکنند.
۳) یک یا چند تقسیم رشته‌مانند (می‌دزد) انجام می‌دهند.
۴) دیوار خارجی و دیواره داخلی دارند.
گزینه درست : گزینه 1
✅ سوال مهم و پر تکراری از مباحث ژنتیک گیاهی مطرح شده است.
میدانیم که یاخته‌های حاصل از میوز در یک گیاه 2n ، در قسمت نر به دانه‌های گرده نارس (شامل یک هسته+پوسته ،nکروموزومی) مبدل شده و در قسمت ماده هم سلول های خورش که 2n هستند. در طی میوز چهارتا یاخته را بوجود می آورند که n کروموزومی هستند و سه تای آن ها را تحویل داده و یکی باقی می ماند. دانه های گرده ی نارس توسط یاخته های دیپلوئید کیسه ی گرده احاطه می شوند.در صورتی که گیاه را دیپلوئید درنظر بگیریم و یاخته های حاصل از پارانشیم خورش توسط یاخته های دیپلوئیدی تخمک و دیواره ی تخمک احاطه می شوند. (منتهی 2n بودن گیاه باید در نظر گرفته شود و در صورتی که 3n و 4n یا بیشتر بوده باشد، در مورد آن صادق نیست که متاسفانه طراح به این نکته توجه نکرده است!)
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ۲: درمورد یاخته‌های حاصل از میوز بافت خورش صدق میکند، ولی در مورد دانه‌های گرده نارس درست نیست.
گزینه ۳: یاخته های حاصل از میوز بافت خورش، سه بار میتوز متوالی انجام می دهند و یاخته های دانه های گرده ی نارس هم یک بار میتوز انجام می دهند که صورت گزینه بصورت مشخصی قید نکرده که به کدام یک اشاره دارد و به دلیل کلی گویی غلط است.
گزینه ۴: دانه‌های گرده رسیده واجد دیواره خارجی و داخلی هستند و این دانه ها حاصل میتوز هستند (نه میوز!).
۱) دختر
۲) دختر سالم و ناخالص
۳) پسر بیمار
۴) پسر سالم و خالص
گزینه درست : گزینه 2
سوال بسیار جالب و مفهومی از مبحث ژنتیک! به صورت ذهنی میتوان این سوال را به راحتی حل کرد.
ما باید دو فرض را در نظر بگیریم. به طور مثال مادر را به صورت خالص HbA HbA و XH XH در نظر بگیریم. در این صورت یکی از والدین که بیمار باشد میشود پدر که HbS HbS و Xhy است. بنابراین در این حالت احتمال دختر سالم و ناقص وجود دارد یعنی گزینه ۲ حال حالت متقابل را در نظر بگیریم مادر XhXh و HbS HbS باشد و پدر HbA HbA و XHy باشد یا پدر HbA HbS و XHy باشد یعنی حالت های سالم بازهم در همه این موارد امکان تولد دختر سالم و نا خالص یعنی گزینه ۲ وجود دارد.
- در جایگاه tRNA-A ی بدون آمینو اسید به جایگاه E
- در جایگاه tRNA-E ی حامل ۱ آمینواسید به جایگاه A
- حامل توالی آمینو اسید در جایگاه P-tRNA بدون آمینو اسید به جایگاهE
- دارای پادرمزه ( آنتی کدون) UAC در جایگاه tRNA-P حاصل آمینواسید به جایگاه A
۱)چهار ۲)سه ۳) دو ۴)یک
گزینه درست : گزینه 4 (تنها مورد سوم درست است)
✅ سوال کلاسیک کنکور در مورد پروتئین‌سازی و جایگاه و جابه‌جایی است و همیشه سوال میشود.
تحلیل تمام گزینه ها :
1) وقتی‌که رنای ناقل(tRNA) در جایگاه A قرار میگیرد رنای ناقلی که بدون آمینواسید است از جایگاه E خارج‌شده و این جایگاه خالی می ماند و به این جایگاه منتقل نمی شود.
2) ممکن است آخرین رنای ناقل به جایگاه E وارد شود و پس‌از آن هم عامل پایان ترجمه به جایگاه Aوارد شود و دیگر آمینواسید وارد این جایگاه نشود.
3) بعد از اینکه رناتن به اندازه یک رمزه به سمت رمزه پایان روبه جلو می‌رود،در این زمان رنای ناقل که دارای رشته پلی پپتیدی در حال ساخت است و به آن متصل است در جایگاه Pقرار میگیرد و جایگاه خالی میشود تا بتواند رنای ناقل بعدی را بپذیرد و رنای ناقل بدون آمینواسید در جایگاهEقرار میگرد و سپس خارج میشود.
4) ممکن است آخرین آمینواسید متیونین باشد در نتیجه پادرمزه آنUACباشد و در این زمان عامل پایان ترجمه به جایگاه Aوارد میشود.
۱)A-B-D
۲)B-D-C
۳)C-A-B
۴)C-D-A
گزینه درست : گزینه 4
در نقطه A که ابتدای سیستول دهلیزی می باشد دریچه سینی بسته و دریچه های دهلیزی _ بطنی باز هستند.
توجه داشته باشید که این دو دریچه همیشه عملی معکوس یکدیگر دارند و در نقطه D که ابتدای دیاستول قلب ( استراحت عمومی قلب ) می باشد دریچه های سینی بسته هستند و در نقطه C که زمان سیستول بطن می باشد دریچه دهلیزی _ بطنی بسته می باشد.
گزینه درست : گزینه 3
✅ از مبحث تنظیم بیان ژن گفتار سوم فصل دوم زیست دوازدهم
تحلیل تمام گزینه ها :
1) در محیطی که لاکتوز دارد، مهار کننده دیگر به اپراتور متصل نمی شود! چون لاکتوز به مهار کننده متصل میشود و مهارکننده از اپراتور جدا می شود ولی وقتی که به محیط دارای گلوکز باکتری را وارد میکنیم مهارکننده مجدد تغییر شکل می دهد و به اپراتور متصل میشود.
2) بعد از از اینکه به محیط حاوی لاکتوز باکتری وارد شد پروتئین فعال کننده به جایگاه اتصال فعال کننده وصل می شود و رنابسپاراز به راه انداز متصل میشود و آن را شناسایی می کند و رونویسی صورت می گیرد.
3) فعالیت مهارکننده که در اپران لاکتوز قرار دارد هیچ ارتباطی به فعال کننده که در اپران مالتوز وجود دارد ندارد. مهار کننده به وجود عدم لاکتوز بستگی دارد. یعنی خود مهارکننده اگر لاکتوز وجود داشته باشد به اپراتور متصل نمیشود و پروتئین فعال کننده هم زمانی به جایگاه اتصال فعال کننده متصل میشود که قند مالتوز وجود داشته باشد.
4) وقتی باکتری را از محیطی که دارای لاکتوز است به محیطی که دارای مالتوز است وارد میکنیم رنابسپاراز به توالی اپراتور متصل می شود که در مجاور راه انداز قرار دارد و از روی آن عبور می کند و به قسمت ساختاری ژن میرسد که رونویسی را انجام بدهد.
۱) همانند – آوندهای آبکش رو به رو پوست رویی و آوندهای چوبی رو به رو پوست زرین پنکبرگ قرار دارند.
۲) بر خلا – در یاخته‌های غلاف آوندی برگ، سبز دیسه.(کلروپلاست)های فراوانی وجود دارد.
۳) برخلاف – میان برگ از دو نوع یاخته پارانشیمی(نرم آکنه ای)وی تشکیل شده است.
۴) همانند – تعداد روزنه ها در سطح زبر زین بعد پیش ار سطح زرین آن است.
گزینه درست : گزینه 2
در یاخته غلاف آوندی برگ تک لپه تعداد سبزدیسه فراوان می باشد که این موضوع در شکل کتاب درسی در ابتدای فصل ششم زیست شناسی ۳ به وضوح مطرح شده است و طراح به نوع گیاه توجه ای نکرده است!
تحلیل سایر گزینه ها :
۱) آوند آبکش به روپوست پایینی نزدیک تر است.
۳) در برگ گیاهان دولپه ای دونوع یاخته پارانشیمی دیده می شود یاخته های پارانشیم نرده ای که زیر روپوست بالایی قرار گرفته اند و پایین تر پارانشیم اسفنجی قرار گرفته است.
۴) تعداد روزنه ها در سطح زیرین برگ از سطح رویی آن بیشتر است.
✅ شکل، خوراک طراحی سواله!
- ساق پا – دراز – کوتاه
- ساعد – کوتاه – دراز
- نیم لگن – دراز – نامنظم
- دنده – پهن – نامنظم
۱) یک ۲)دو ۳)سه ۴)چهار
گزینه درست : گزینه 2
✅ سوال از فصل سوم زیست یازدهم طرح شده.
تحلیل تمام گزینه ها :
1) استخوان درشت‌نی و استخوان ران و نازک‌نی با استخوان‌های مچ پا مفصل تشکیل میدهد، اما مفصلش متحرک نیست؛ بلکه مفصل ثابت است.
2) استخوان زند زیرین و زند زبرین با استخوان‌های بازو و استخوان مچ دست مفصل متحرک تشکیل می‌دهند.
3) هر استخوان نیم لگن با استخوان ران و استخوان‌های مهره‌ها ایجاد مفصل متحرک میکند.
4) جفت استخوان‌های دنده با استخوان جناغ مفصل تشکیل نمیدهند!
۱) بر روی ریک اورتون، ریشه‌های فرعی فراوان – پوسته ریشه کاملاً مشخص است.
۲) یاخته‌های حاوی سوبرین در مجاورت لایه ریشه – زا ریشه اگر فاصله پوست ویژه کاملاً نازک است.
۳) به دسته هاون های چوبی و آبکش ساقه بر روی یک دایره – آوندهای چوبی قطور در مرکز ریشه آن قرار دارند.
۴) دسته آوند های چوبی و آبکش ساقه بر روی دوابرمرکز – یافتن هایی با دیوار نازک در مرکز ریشه قرار دارند.
گزینه درست : گزینه 2
تحلیل تمام گزینه ها :
1) منظور گیاهان دو لپه است ست که در این گیاهان پوست ریشه کاملا مشخص است.
2) یاخته های دارای سوبرین، برای درون پوست است که در هر دو گیاه تک لپه و دولپه دیده می شود ولی در گیاهان دو لپه پوست ریشه ضخیم است و این را شامل نمی شود (برش های عرضی که در فعالیت کتاب در زیست دهم است و هر ساله منبع طراحی بوده امسال نیز سوال شده است).
3) منظور از گیاهان دو لپه است. در ریشه این گیاهان آوندهای چوبی در ناحیه مرکزی قرار دارند و قطورترند.
4) گیاهان دو لپه ای رشد پسین دارند و گیاهان تک لپه کلا رشد پسین ندارند. در گیاهان دو لپه ای در مرکز ریشه یاخته های پارانشیمی دیده می شوند و در ساقه گیاهان تک لپه هم دسته‌های آوندی به شکل دایره های هم مرکز قرار گرفته‌اند.
مشاهده و خرید فیلم های آموزشی فیبوکا
برای مشاهده و خرید محصولات آموزش زیست فیبوکا، درس مورد نظر خود را انتخاب نمایید.
۱) یک جایگاه ژنی خالص غالب – در فاصله یکسانی از ذرت کاملاً قرمز .
۲) دو جایگاه ژنی ناخالص – به ذرت کاملاً سفید نزدیک‌تر از ذرت کاملاً قرمز
3) دو جایگاه خالص مغلوب – به ذرت کاملاً قرمز نزدیک‌تر از ذرت کاملاً سفید
4) یک جایگاه ژنی خالص غالب و یک جایگاه ژنی مغلوب – در فاصله‌ی یکسانی از ذرت کاملاً سفید و ذرت کاملاً قرمز
گزینه درست : گزینه ٤
ژنتیک ذرت! فصل ٣ دوازدهم!
ذرت هایی که در میانه قرار دارند، فقط یک جایگاه ژنی خالص غالب دارند و یک جایگاه ژنی مغلوب هم دارند. این ذرت ها از کناره ها یا آستانه ها یا همان انتهاهای نمودار فاصله ی یکسانی دارند.
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ١: برای ذرت هایی با ژنوتیپAABbcc,AAbbbc صدق نمی کند.
گزینه ٢: برای ذرتی با ژنوتیپ AaBbCC صدق نمی کند.
گزینه ٣: برای ذرتی با ژنوتیپ aaBbcc,aaBB صدق نمیکند؛ زیرا به ذرت سفید نزدیک تر هستند.
۱) برخلاف – همواره با تغییرات دما، تغییر شکل برگشت ناپذیری پیدا میکنند.
۲) برخلاف – در روند تنظیم سوخت و ساز یاخته‌ها مؤثر است.
۳) همانند – در ساختار خود اتم کربن دارند.
۴) همانند – فقط یک نوع واکنش را سرعت می بخشد.
گزینه درست : گزینه ٣
در بدن انسان همه ی آنزیم ها همانند همه کوآنزیم ها در ساختار خود اتم کربن دارند. چون آنزیم ها و کوآنزیم ها هر دوی آنها جز ترکیبات عالی هستند و اساس ماده عالی کربن هستش پس همه آنها دارای یک کربن هستند.
علاقه وصف ناپذیر طراح کنکور به سوالات “همانند/ برخلاف” را شاهد هستیم!
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه١: در مورد دماهای پایین صادق است. چون گفته همواره با تغییرات دما در واقع برگشت ناپذیری پیدا میکنند. در دماهای پایین اگر دما را تا حد معمول بیاوریم، آنزیم‌ها برگشت پذیر تغییر شکل پیدا میکنند.
گزینه٢: دقت کنید که کوآنزیم ها در واکنش های سوخت و سازی دارای نقش هستند.
گزینه ٤: میدانیم که برخی از آنزیم ها میتوانند بیش از یک نوع واکنش را کاتالیز کنند؛ یا انرژی فعالسازی بیش از یک نوع واکنش را کم کنند و سرعت واکنش را بالا ببرند.
- درسطح یاخته‌های نوع دوم زوائد ریزی یافت میشود.
- فقط در بین دویاخته نوع دوم مجاور، منفذی وجود دارد.
- یاخته نوع اول و یاخته‌های موبرگ، غشای پایه مشترک دارند.
- فقط در سیستو پلاسم یاخته‌های نوع اول، شبکه ای از لوله‌ها و کیسه‌های گسترده وجود دارند.
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه ٢ (موارد اول و سوم درست هستند)
تحلیل تمام گزینه ها :
١ و ٣) طبق شکل کتاب درسی درست است.
٢) در بین یاخته های نوع اول هم منفذ دیده می شود.
٤) منظور درواقع شبکه آندوپلاسمی و دستگاه گلژی می باشد که هم در یاخته های نوع اول و هم در یاخته های نوع دوم مشاهده می شوند؛ اغلب سلول های بدن که یوکاریوتی هستند شبکه آندوپلاسمی و جسم گلژی را دارند.
1) در همۀ- دفع یون‌ها از بدن منحصراً از طریق کلیه‌ها صورت میگیرد.
۲) در همۀ- عموماً مغز زرد در مجرای مرکزی استخوان‌های دراز یافت میشود.
۳) فقط در بعضی از- فعالیت آنزیم‌های گوارشی در خارج از یاخته‌های بدن نیز صورت می¬گیرد.
۴) فقط در بعضی از- خون پس از تبادل مویرگی با تمام یاخته‌های بدن از طریق سیاهرگ شکم به قلب برمی‌گردد.
گزینه درست : گزینه ٤
سوال می تواند (نه لزوما) به لقاح داخلی یا خارجی اشاره کند. به فرض مثال در ماهی ها، خون پس از انجام تبادل مواد در بدن، توسط سیاهرگ شکمی به قلب بازمی گردد. (تایید گزینه ٤)
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ١: برای ماهی ها نمی تواند صادق باشد زیرا از طریق ابشش و دستگاه گوارش یون ها را دفع می کنند. (نه منحصرا از طریق کلیه ها)
گزینه ٢: در مورد ماهی های غضروفی نمی تواند صادق باشد.
گزینه ٣: همه مهره داران لوله ی گوارش دارند و فعالیت آنزیم های گوارشی در لوله ی گوارش می تواند مشاهده شود؛ در صورتی که این گزینه ذکر کرده”فقط در بعضی از مهره داران”!
۱) سیانید میتواند با مهار تشکیل آب در فضای بین دو غشای راکیزه (میتوکندری) مانع ساخته‌شدن ATP شود.
۲) محصول حاصل از قندکافت (گلیکولیز) همواره از طریق نوعی پروتئین غشایی به درون راکیزه (میتوکندری) منتقل میشود.
3) پاداکسنده (آنتی‌اکسیدان) ها پس از اکسایش یافتن، میتوانند نوکلئیک اسیدهای راکيزه (میتوکندری) را از اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد حفظ کنند.
۴) انرژی لازم برای انتقال H+ها به فضای بین دو غشای راکیزه (میتوکندری)، همواره از الکترونهای 2FADH و NADH حاصل از اکسایش گلوکز تأمین میشود.
گزینه درست : گزینه ٣
تحلیل سایر گزینه ها :
١) تشکیل آب در بخش درونی میتوکندری صورت می پذیرد و درفضای بین دوغشا تشکیل نمی شود
٢) هنگامی که تخمیر لاکتیکی انجام می شود پیرووات به میتوکندری منتقل نمی شود.
٤) انرژی لازم برای انتقال هیدروژن به فضای بین دوغشا همواره از الکترونهای ٢FADH و NADH حاصل نمیشود!
۱) بعد از جداسازی، قابل‌کشت دادن باشد، در بافت‌های هر فرد بالغ نیز یافت میشود.
۲) قبل از جایگزینی جنین به وجود می‌آید، تنها به لایه‌های مختلف جنینی تمایز می‌یابد.
3) در تمام طول عمر انسان باقی می‌ماند، میتواند به همۀ انواع یاخته‌های تخصصی تمایز یابد.
۴) در میان یاخته‌های کاملاً تمایزیافته وجود دارد، میتواند بعضی از انواع یاخته‌های بدن را به وجود آورد.
گزینه درست : گزینه ٣
یاخته های بنیادی بالغ بین یاخته های تمایز یافته ی اندام ها قرار گرفته اند و این یاخته ها واجد توانایی تمایز و ایجاد تعدادی دیگر از یاخته های بدن هستند.
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ١: یاخته های بنیادی بالغ در هر بافتی ویژه ی همان بافت هستند. مثال:یاخته های بنیادی موجود در کبد تقسیم شده و سلول های کبدی و مجرای صفراوی را پدید می آورند و در قسمت های دیگر وجود ندارند.
گزینه ٢: یاخته های بنیادی توده ی مورولا و بعضی از یاخته های بلاستوسیست می توانند به پرده های جنینی هم تمایز پیدا کنند.
گزینه ٣: یاخته های بنیادی مذکور در این گزینه می توانند به انواعی از یاخته ها تقسیم شوند اما نمی توانند همه ی یاخته های تخصصی بدن را ایجاد بکنند.
• همۀ سرهای میوزین یک سارکومر، در یک جهت حرکت میکنند.
• گلوکز یا کراتین فسفات به‌عنوان منبع تأمین انرژی به مصرف میرسد.
• با دخالتِ نوعی ترکیب فسفات دار، تغییری در ساختار مولکول میوزین ایجاد میشود.
• مولکول‌های پروتئین پس از صرف انرژی، یون‌های کلسیم را به مادۀ زمینه‌ای سیتوپلاسم تار عضلانی وارد می‌نمایند.
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه ١ (فقط مورد سوم درست است)
تحلیل تمام گزینه ها :
مورد ١: سر های میوزین یك در دو انتهای رشته میوزین هستند در جهت مخالف هم حرکت میکنند.
مورد ٢ : گلوکز به عنوان منبع انرژی انقباض طولانی مدت مصرف نمیشود بلکه منبع کوتاه مدت هست در گلیکولیز و سپس تخمیر مورد استفاده قر ار میگیرد.
مورد ٣ : تحت اثر ملکول ATP شکل سر میوزین تغییر پیدا میکند و این باعث حرکت پارویی شکل میوزین بر روی اکتین میشود و اکتین رو به وسط سارکومر حرکت میدهد و باعث انقباض میشود.
مورد ٤ : برای ورود کلسیم ب ماده زمینه سیتو پلاسم کانال های نشتی فعالیت میکنند ك انرژی هم برای این کار صرف نمیکند. این فرایند انتشار تسهیل شده هست و از طریق کانال نشتی صورت میگیرد و نیاز مند صرف انرژی نیست.
«در پی بررسی انواعی از خطاهای کاستمانی (میوزی) که در یک یاختۀ پیکری انسان به وقوع می‌پیوندد، میتوان بیان کرد: با فرض اینکه جدا نشدن فام‌تن (کروموزوم) ها در یکی از تقسیمات دوم کاستمان (میوز) صورت بگیرد، …………. زمانی که جدا نشدن فام‌تن‌ها در تقسیم اول کاستمان به انجام برسد، …………… تولید میشود.»
1) برخلاف – گامت های طبیعی
۲) نسبت به – گامت های متنوع‌تری
3) نسبت به – تعداد کمتری گامت غیرطبیعی
۴) همانند – به تعداد گامت های طبیعی، گامت های غیرطبیعی
گزینه درست : گزینه ٤
زمانی که خطا در میوز ١ رخ بدهد، ٤ گامت غیر طبیعی به وجود می آید ولی هنگامی که خطا در میوز ٢ رخ بدهد، ٢ گامت غیر طبیعی به وجود می آید و ٢ گامت طبیعی هستند.
تحلیل سایر گزینه ها :
١) هنگامی که خطا در میوز ١ صورت می گیرد همه گامت ها غیر طبیعی هستند ولیکن هنگامی که خطا در میوز ٢ رخ می دهد نیمی از گامت ها غیر طبیعی می شوند.
٢) هنگامی که خطا در میوز ٢ صورت میگیرد دو گامت طبیعی و دو گامت غیر طبیعی داریم و زمانی که خطا در میوز ١ رخ می دهد دو نوع گامت ایجاد میشوند پس عملا چهارگامت ایجاد میشود که دو به دو مشابه یکدیگر هستند؛ پس تنوع بیشتری وجود دارد.
٣) هنگامی که خطا در میوز ١ رخ می دهد، ٤ گامت غیر طبیعی و هنگامی که خطا در میوز ٢ رخ می دهد ٢ گامت غیر طبیعی ایجاد می شود. پس تعدادکمتری نسبت به گامت غیر طبیعی دارند.
۱) در زنبورعسل، رأس عدسی مخروطی شکل هر واحد بینایی، به سمت بخشی است که در مجاورت آن یاخته‌های گیرندۀ نور قرار دارند.
۲) در جیرجیرک، هر یاخته یا بخشی از آن‌که تحت تأثیر امواج صوتی قرار میگیرد، نوعی گیرندۀ مکانیکی صدا محسوب میشود.
۳) در انسان، تغییر مسیر بخشی از آسه (آكسون) های عصب بینایی به سمت نیمکره مخ مقابل، در تالاموس رخ میدهد.
۴) در انسان، هر رشتۀ عصبی فقط با یک گیرندۀ چشایی زبان ارتباط ویژه برقرار میکند.
گزینه درست : گزینه ١
سوال برگرفته از شکل کتاب درسی است که نشان می دهد راس عدسی مخروطی شکل بوده و به سمت یاخته های گیرنده ی نوری قرار گرفته است.
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ٢: این گزینه نمیتواند برای یاخته‌های سازنده ی پرده ی صماخ صادق باشد؛ زیرا این یاخته‌ها هم میتوانند تحت تاثیر امواج صوتی قرار بگیرند.
گزینه ٣: بخشی از آکسون های عصب بینایی در کیاسمای بینایی تغییر مسیر می دهند.(نه همه ی آن ها!) بعضی ها به سمت تالاموس سمت مقابل و بعضی هم به تالاموس همان سمت می روند.
گزینه ٤: مطرح شده از شکل کتاب درسی است که هر رشته ی عصبی با چندین گیرنده چشایی در ارتباط هستند.(نه فقط یک گیرنده ی چشایی در زبان!)
۱) افرادی که در مادۀ ژنتیکی آنها، تغييرِ ماندگاری ایجاد شده است، به‌طور حتم، توسط انتخاب طبیعی حمایت میشوند.
2) افرادی که شانس انتقال ژن‌های خود را به نسل بعد از دست داده‌اند، به‌طور حتم، تحت تأثیر رانش دگره‌ای (اللی) قرار گرفته‌اند.
3) افرادی که با انتخاب جفت، موفقیت تولیدمثلی خود را تضمین میکنند، به‌طور حتم، فراوانی دگره (الل) های جمعیت را تغییر می‌دهند.
۴) افرادی که توانایی بقای جمعیت را در شرایط محیطی جدید بالا برده‌اند، به‌طور حتم حاصل فرایند نوترکیبی یا جهش هستند.
گزینه درست : گزینه ٣
با انتخاب جفت و سپس زادآوری افرادی خاصی را با ژن های خاصی انتخاب میکنند. بنابراین این انتخاب خاص بین افراد جمعیت ك نوعی انتخاب مصنوعی تلقی میشود بخشی از انتخاب طبیعی هست میتواند فراوانی دگره ها را در نسل بعد تغییر دهد.
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ١ : اگر جهش با شرایط محیطی سازگار باشد این افراد مورد حمایت قرار میگیرند توسط طبیعت و انتخاب طبیعی از افراد نا سازگار یا جهش های نا سازگار حمایت نمیکند.
گزینه ٢: میدانیم ك رانش دگره ای یکی از روش های جلوگیری از انتقال ژن ب نسل بعدی است برای مثال بعضی افراد میتوانند در انتخاب جفت ناموفق عمل کنند یا انتخاب جفت کنند اما نازا یا عقیم باشند و نتوانند ژن های خودرا ب نسل بعد منتقل کنند. برای مثال زنبور عسل کارگر توانایی انتقال ژن ب نسل بعد را ندارند و این از مواردی هست ك ربطی هم ب رانش دگره ای ندارد.
گزینه ٤: میدانیم که فرایند نو ترکیبی جز مراحلی هست ك شرایط تغییر ژنی را نگه میدارد اما موارد دیگری هم میتوانند توانایی بقای جمعیت را در محیط بالا ببرند مثلا شارش ژن یا نو ترکیبی در گامت زایی.
• در تبدیل فیبرینوژن به فیبرین نقش اساسی دارد.
• با کمک پرتوهای ایکس، جایگاه هر اتم آن مشخص میشود.
• میتواند در مقادير اندک، بر مقدار زیادی فیبرین تأثیر بگذارد.
• فعالیت پلاسمایی خود را در مدت‌زمان طولانی به انجام می‌رساند.
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه ٢ (موارد دوم و سوم درست هستند)
تحلیل تمام گزینه ها :
مورد اول) در تجزیه لخته نقش دارد در واقع پلاسمین فیبرین را تجزیه میکند و در تبدیل فیبرینوژن به فیبرین نقشی ندارد آنچه در تبدیل فیبرینوژن به فیبرین نقش ایفا میکند ترومبین می باشد.
مورد دوم) در گفتار سوم فصل اول زیست شناسی ٣ مطرح شده است که به کمک پرتو ×جایگاه هر اتم در پروتیین را میتوانیم مشخص کنیم.
مورد سوم) پلاسمین یک آنزیم است و میدانیم که آنزیم ها در مقادیر بسیار کم هم میتوانند در انجام فعالیت های کاتالیزی در سلول موثر واقع شوند.
مورد چهارم) در فصل ٧ زیست شناسی ٣ ذکر شده که مدت اثر فعالیت پلاسمین در پلاسما بسیار کوتاه است.
1) همه – توانایی انجام مراحل زامه (اسپرم) زایی را دارند.
2) همه – مراحل مختلف چرخۀ یاخته‌ای را به‌طور کامل انجام می‌دهند.
3) فقط بعضی از – هسته‌ای مرکزی با یک یا دو مجموعه فام‌تن (کروموزوم) دارند.
4) فقط بعضی از – از یاخته‌هایی با دو مجموعه فام‌تن (کروموزوم) منشأ گرفته‌اند.
گزینه درست : گزینه ٣
منظور از یاخته های دیواره اسپرم ساز اسپر ماتوگونی و اسپر مانتویی اولیه هستند که دارای یاخته مرکزی دیپلوئید هستند که دو مجموعه فام تن دارند.
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه١: یاخته هایی داریم بنام سرتولی ك زامه زایی انجام نمیدهند؛ بلکه فقط باعث تمایز یاخته های اسپرماتید به اسپرم میشوند.
گزینه ٢: برای اسپرماتوسیت ثانویه و اسپرماتید و اسپرم این گزینه نمیتواند صادق باشد. زیرا اینها وارد میوز شده اند و مراحل چرخه یاخته ای ١G،Sو ٢G را انجام نمیدهند.
گزینه٤: همه (نه برخی!) یاخته هایی که از نوع یاخته دیپلوئید منشع گرفته‌اند یعنی: یاخته تخم، یاخته اسپرماتوگونی، همگی دو مجموعه کرومزمی دارند.
۱) در ابتدای دورۀ جنسی قرار دارد، ترشح هورمون آزادکننده رو به کاهش است.
۲) با یاخته‌های سطحی تخمدان تماس دارد، نخستین جسم قطبی قابل‌رؤیت است.
3) مام‌یاخته‌ای (اووسیتی) با موقعیت مرکزی دارد، هورمون تخمدانی از ترشح زياد FSH و LH ممانعت به عمل می‌آورد.
۴) شروع به از دست دادن تعدادی از یاخته‌های تغذیه‌کننده‌اش میکند، ترشح هورمون استروژن افزایش می‌یابد.
گزینه درست : گزینه ٤
زمانی که تخمک گذاری صورت می گیرد،تعدادی از یاخته های فولیکولی خودش را از دست می دهد.پس گزینه ی٤ به زمان تخمک گذاری اشاره دارد. یکی از تغییرات رخ داده در این زمان:کاهش ترشح استروژن بین روزهای ١٢ تا ١٤ و مقداری بعد از آن تا روز ١٦ام. (پس روند کاهشیدارد و نه افزایشی!)
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ١: در ابتدای دوره ی جنسی، بعد از ترشح اندك هورمون استروژن، ترشح هورمون های های آزادکننده و محرك هیپوفیزی هم در بازخورد منفی، کاهش می یابد.
گزینه ٢: وقتی فولیکول بالغ به وجود می آید، فولیکول به یاخته های سطحی تخمدان متصل شده و نخستین جسم قطبی قابل رویت است.
گزینه ٣: در ابتدای دوره ی جنسی فولیکول در مراحل اولیه ی بلوغ خود می باشد،اووسیت در مرکز فولیکول قرار گرفته و در این زمان در اثر بازخورد منفی ترشح LH و FSH کاهش پیدا میکند.
۱) ترکیبی غیر از آب، مواد آلی میسازند، میتوانند در صورت لزوم، رنای بالغ بسازند.
۲) سبزينه (کلروفیل) a، مادة آلى میسازند، میتوانند در مواضع متعدد چندین دوراهی همانندسازی ایجاد کنند.
۳) دی‌اکسید کربن، اکسیژن تولید میکنند، میتوانند در محل تشکیل دیوارۀ جدید، صفحۀ یاخته‌ای تشکیل دهند.
۴) واکنش‌های اکسایشی و بدون حضور نور، از مواد معدنی، مواد آلی میسازند، میتوانند هم-زمان با رونویسی، عمل ترجمه را به انجام برسانند.
گزینه درست : گزینه ٤
این سوال از گفتار سوم، فصل ششم زیست شناسی ٣ طراحی شده است و هرساله یک سوال از این گفتار مطرح می شود که در رابطه با جانداران اتوتروف و هتروتروف و شیمیواتوتروف و فوتواتوتروف می باشد.
منظور از جمله واکنش های اکسایشی و بدون حضور نور از مواد معدنی مواد آلی بسازند ، باکتری های شیمیوسنتز کننده هستند که جزو خانواده شیمیواتوتروف ها محسوب میشوند و در واقع سوال به باکتری ها اشاره دارد. ما میدانیم که باکتری ها پروکاریوت هستند و هسته ندارند هم زمان با عمل رونویسی عمل ترجمه نیز صورت می پذیرد. هنگامی که RNA پلیمراز مشغول ساختن RNA از روی DNA است ریبوزوم ها نیز به mRNA در حال ساخت متصل می شوند و شروع به ساخت پروتیین میکنند و عمل ترجمه نیز آغاز می شود.
تحلیل سایر گزینه ها :
١) باکتری های گوگردی به کمک ٢CO و S٢H مواد آلی میسازند ولیکن رنای بالغ ( فرایند پیرایش) فقط در یوکاریوت ها مشاهده می شود و در رابطه با پروکاریوت ها ( باکتری ها ) صدق نمیکند.
٢) در باکتری ها اغلب یک نقطه همانند سازی دیده می شود و چندین دوراهی همانند سازی در رابطه با یوکاریوت ها صدق می کند و در رابطه با پروکاریوت ها صادق نیست.
٣) ما باکتری های فتوسنتز کننده ، آغازیان فتوسنتز کننده و گیاهان فتوسنتز کننده را داریم که اکسیژن تولید میکنند این جمله در رابطه با گیاهان فتوسنتز کننده صدق می کند ولی در رابطه با آغازیان فتوسنتز کننده و باکتری های فتوسنتزکننده صادق نیست.
- ریزپرزهای فراوان
- با شبکۀ دور لوله‌ای مجاورت
- رشته‌های کوتاه و پامانند فراوان
- راکیزه (میتوکندری) هایی عمود بر غشای یاخته‌ای
1) یک 2) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه ٣
مبحث طرح شده: فصل ٥ زیست دهم/ فرآیند تشکیل ادرار
تحلیل سوال: صورت سوال به فرآیندهای ترشح و بازجذب اشاره دارد که در جهت خلاف هم هستند.
تحلیل سایر گزینه ها :
ریزپرزهای فراوان: درست هم ترشح و هم بازجذب در لوله ی پیچ خورده نزدیک و دور صورت می گیرند و چون در صورت سوال واژه ی می تواند استفاده شده پس درست است و این مورد ویژگی یاخته های مکعبی لوله ی پیچ خورده ی نزدیک است. توجه کنید اگر به‌جای “می توانند” از حتما، لزوما استفاده شده بود، غلط می بود. با شبکه ی دور لوله ای مجاور:درست شبکه ی دور لوله ای در مجاورت لوله ی پیچ خورده ی نزدیک، قوس هنله و پیچ خورده ی دور می باشد رشته های کوتاه و پامانند فراوان: نادرست جز ویژگی های پودوسیت های تشکیل دهنده ی دیواره ی کپسول
بومن است که در آن تنها عمل تراوش دیده می شود.
راکیزه هایی عمود بر غشای یاخته ای: درست برای تامین انرژی انتقال فعال به میتوکندری های متعددی نیاز داریم که عمود بر غشای یاخته ای هستند.
1) هنگام همانندسازی ژن، همواره نوعی آنزیم، مارپیچ دنا (DNA) و دو رشتۀ آن را از هم باز میکند.
۲) هنگام همانندسازی ژن، تشکیل پیوند فسفواستر همواره کمی قبل از شکسته شدنِ پیوند اشتراکی رخ میدهد.
۳) پس از ترجمه، با تغییر pH میتوان گروه‌های R آمینواسیدهای یک پروتئین را در وضعیت جدیدی قرار داد.
۴) در یک رنای ناقل (tRNA)، سرانجام دو ناحیۀ دارای نوکلئوتیدهای غیرمکمل در مجاورت هم قرار میگیرند.
گزینه درست : گزینه ٢
تحلیل تمام گزینه ها :
گزینه ١: به آنزیم هلیکاز اشاره دارد که وظیفه ی آن باز کردن مارپیچ دنا است.
گزینه ٢: در همانندسازی،ابتدا شکسته شدن پیوندهای اشتراکی میان گروه های فسفات و سپس تشکیل پیوند فسفودی استر رخ می دهد.به جای قید”کمی قبل” باید از کمی بعد استفاده می شد.
گزینه ٣: تغییر pH محیط می تواند بر پیوندهای شیمیایی اثر گذاشته و هم باعث تغییر شکل پروتئین شود، هم گروه های R را تحت تاثیر قرار دهد.
گزینه ٤: در ساختار رنای ناقل((tRNA، بعضی از قسمت ها باهم مکمل هستند که در آنجا رنای ناقل دو رشته ای می شود.اما قسمت هایی را هم در سختار رنای ناقل مشاهده می کنیم که حلقه ایجاد شده است و این قسمت ها بخش های غیر مکمل هستند که در مجاورت یکدیگر می توانند قرار بگیرند.
1) NAD+ مصرف و 2CO آزاد میشود.
۲) ADP مصرف و 2CO آزاد میشود.
3) ATP تولید و NADH مصرف میشود.
۴) NAD+ تولید و NADH مصرف میشود.
گزینه درست :گزینه ٢
دراین سوال صورت سوال درواقع دررابطه با تبدیل اسید دوفسفاته به پیرووات صحبت میکند. درواقع گام چهارم گلیکولیز را مطرح کرده است و بعد از آن به تبدیل پیرووات به استیل کوآنزیم A اشاره میکند که در تنفس هوازی است در تخمیر هم درواقع اسید دوفسفاته وجود دارد که می تواند به اتانول تبدیل شود و این نقطه اشتراك تنفس هوازی و بی هوازی می باشد.
تحلیل تمام گزینه ها :
١) در تخمیر NAD+ تولید می شود و مصرف نمی شود پس این گزینه در رابطه با تخمیر صدق نمی کند
٢) هم در تخمیر و هم در تنفس هوازی ADPمصرف و ٢COتولید می شود.
٣) تخمیر روشی برای بازسازی NAD+ می باشد و در آن ATPتولید نمی شود
٤) در طی تخمیر NAD+ بازسازی می شود و مصرف نمی شود. هدف از تخمیر، بازسازی NAD+ است.
۱) هر پروتئین مکمل ضمن فعالیت به دو نوع پروتئین متصل میشود.
۲) بعضی از پادگن (آنتی‌ژن) ها، به انواعی از گیرنده‌های پادگنیِ یک لنفوسیت متصل می¬شوند.
3) بعضی از پادتن‌ها، از محلی غیر از جایگاه اتصال به پادگن (آنتی‌ژن)، به نوعی پروتئین متصل میشوند.
۴) هر یاختۀ بیگانه‌خوار با قرار دادن قسمت‌هایی از میکروب در سطح خود، آن را به انواعی از یاخته‌های ایمنی ارائه میدهد.
گزینه درست : گزینه ٣
درجه ی سختی: این سوال جز سوالات دام دار و چالشی کنکور سراسری به شمار می رفت.
مبحث طرح شده: فصل ٥ زیست شناسی یازدهم / ایمنی
نوعی پروتئین (پروتئین های مکمل) از انتها به پادتن ها متصل می شوند و انتهای پادتن جایگاهی متفاوت از جایگاه اتصال آنتی ژن می باشد.(ذکر”محلی غیر از جایگاه اتصال به پادگن” در صورت گزینه صحیح می باشد)
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ١: این گزینه فراتر از کتاب درسی مطرح شده و می تواند صحیح نیز گرفته شود. اما بسته به نظر طراح احتمالا به جای”دو نوع” پروتئین بر روی” چند نوع پروتئین” تاکید داشته و این گزینه غلط پنداشته می شود!
گزینه ٢: در سطح لنفوسیت که دفاع اختصاصی انجام میدهد فقط یک نوع گیرنده ی آنتی ژنی وجود دارد.
گزینه ٤: فقط در مورد یاخته های دندریتی صدق می کند نه هر یاخته ی بیگانه خوار !!
• فقط در یک فام‌تن (کروموزوم) رخ میدهد، ممکن است بر تغییر محل سانترومر آن فام‌تن بی‌تأثیر باشد.
• مضاعف شدگی نامیده میشود، به‌طور حتم، در پی وقوع دو نوع ناهنجاری فام تنی (کروموزومی) رخ میدهد.
• فقط در بین فام‌تن (کروموزوم) های همتا ایجاد میشود، ممکن است ترکیب دگره‌ای (اللی) آن فام‌تن‌ها را تغییر دهد.
• بر تغییر طول یک فام‌تن (کروموزوم) مؤثر است. به‌طور حتم، در فام‌تن همتا یا فام‌تن غیرهمتای آن، تغییر ساختاری ایجاد میکند.
گزینه درست : گزینه ٣
تحلیل سایر گزینه ها (موارد ١ و ٢ و ٣ درست هستند):
١) در جهش های حذف ،واژگونی و تعدادی از جهش های جابجایی فقط یک کروموزوم تغییر پیدا میکند و ممکن است این جهش ها باعث تغییر محل سانترومر نشوند (درست).
٢) جهش های مضاعف شدگی بعد از وقوع جهش حذف از یک کروموزوم و اتصال به کروموزم هم تای آن که نوعی جهش جابجایی محسوب می شود رخ می دهند. (درست)
٣) منظور این جهش مضاعف شدگی است که این جهش ممکن است ترکیب دگره ای ( اللی) کروموزوم هارا تغییر دهد اما چون از یک کروموزوم حذف و به کروموزوم دیگر اضافه میکند درنتیجه ممکن است در یک کروموزوم اصلا اللی پیدا نشود ولیکن در کروموزوم دیگر دوتا الل پیدا شود . (درست)
٤) درجهش های حذف ،جابجایی و مضاعف شدن ممکن است تغییر طول کروموزوم مشاهده شود و در جهش حذف نیز تغییری در کروموزوم ایجاد نمیشود. (نادرست)
1) با ریشۀ گیاهان رابطۀ هم‌زیستی دارند، رنای پیک در حین یا پس از رونویسی دستخوش پیرایش میشود.
۲) میتوانند نقل همانندسازی را دریافت و تکثیر کنند، نوعی رنا (RNA)، در کاهش انرژی فعالسازی واکنش‌ها نقش دارد.
3) با استفاده از بخش‌های رویشی تکثیر می‌یابند، مولکول‌های حامل الکترون در مادۀ زمینۀ سیتوپلاسم ياخته تولید میشوند.
۴) فام‌تن (کروموزوم) اصلی موجود در سیتوپلاسم آنها به غشای یاخته اتصال دارد، آنزیم رنابسپاراز، راه‌انداز تمام ژن‌ها را شناسایی میکند.
گزینه درست : گزینه ٣
تحلیل سایر گزینه ها :
گزینه ١: نکته ی این گزینه دوبار در کنکور امسال مورد سوال قرار گرفته بود.قارچ ها و باکتری ها هستند که با ریشه ی گیاهان رابطه ی هم زیستی دارند اما پیرایش مربوط به یوکاریوت هاست و در باکتری هایی مانند ریزوبیوم قابل مشاهده نیست.
گزینه ٢: می تواند رنای انزیمی یا rRNA باشد که در گفتار سوم فصل اول دوازدهم کتاب اشاره کرده است که بعضی از رناها می توانند خاصیت آنزیمی داشته باشند.
گزینه ٣: گیاهان می توانند با استفاده از بخش های رویشی تکثیر یابند و در تمام جانداران زنده،در ماده ی زمینه ای سیتوپلاسم،گلیکولیز می تواند رخ دهد و در طی آن می تواند NADH تولید شود که این مولکول جز مولکول های حامل الکترون است.
گزینه ٤: اشاره به کروموزوم اصلی باکتری ها دارد که با غشای یاخته اتصال دارد و آنزیم رنابسپاراز از آنجا که در پروکاریوت ها یک نوع است،می تواند راه انداز تمام ژن ها را شناسایی کند
• پروتئین‌های غیرترشحی پس از ساخته‌شدن، به‌طور حتم جزیی از ساختار یک اندامک می-شوند.
• آنزیم‌های کافنده‌تن (لیزوزوم)، حین ساخته‌شدن از سر آمینی خود به شبکۀ آندوپلاسمی وارد میشوند.
• پروتئین خارج‌شده از شبکۀ آندوپلاسمی زبر، به سطحی از دستگاه گلژی وارد میشود که از غشای یاخته دورتر است.
• پروتئین‌هایی که به درون مادۀ زمینه‌ای سیتوپلاسم آزاد میشوند، به‌طور حتم، توسط رناتن (ريبوزوم) های همان یاخته ساخته شده‌اند.
1) یک ۲) دو 3) سه 4) چهار
گزینه درست : گزینه ٢
تحلیل تمام گزینه ها :
١) زیرا ممکن است به شکل آنزیم یا پروتین های آزاد در سیتوپلاسم باشند و مانند آنزیم های موثر در فرایند گلیکولیز یا مثلا پروتین های مربوط به تقسیم مانند آنها که در دوك تقسیم نقش دارند (نادرست)
٢) اولین قسمتی که از یک رشته ی پلی پپتیدی ساخته می شود سر آمینی آن است که قبل از تکمیل فرایند ترجمه سر آمینی رشته ی پلی پپتیدی وارد شبکه آندوپلاسمی زبر شده است و می دانیم که شبکه آندوپلاسمی زبر هم در ساخت آنزیم های لیزوزومی نقش دارد (درست)
٣) زیرا وزیکول هایی که از شبکه آندوپلاسمی زبر جوانه میزنند به سطح مقعر جسم گلژی می روند و این قسمت مقعر از غشا دور می باشد (درست)
٤) در مرحله حمله لنفوسیت های کشنده طبیعی یا لنفوسیت های Tکشنده ، پروتیین های آنزیمی به درون یاخته آلوده به ویروس یا سرطانی بدن وارد میشوند و این پروتین ها توسط خود یاخته آلوده به ویروس یا سرطانی ساخته نشده اند. (نادرست)
مشاهده و خرید فیلم های آموزشی فیبوکا
برای مشاهده و خرید محصولات آموزشی فیبوکا، درس مورد نظر خود را انتخاب نمایید.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
